لینک درس گذشته : http://persianist.blogspot.com/2009/10/blog-post_23.html
در درس گذشته راجع به کلیاتی در زمینه تئوری موسیقی صحبت شد. در درس امروز راجع به کلید های تریبل ( کلید سل و کلید فرانسوی) صحبت می کنیم
اجازه بدهید مختصری به انواع کلید ها بپردازیم :
شکل زیر کلیه کلید ها را نشان میدهد. بعضی از این کلید ها متداولند و برخی دیگر منسوخ شده اند.
کلید اول از سمت چپ کلید فرانسوی یا کلید ویولن فرانسوی نام دارد. این کلید در قرن هفدهم و هجدهم اکثرا در فرانسه رواج داشته و برای نوشتن قطعات فلوت و ویلن از آن استفاده می شده است. در این کلید سل بر روی خط اول قرار داشته و نت های دیگر در بالا و پایین آن قرار میگرفته اند. یکی از خواص این کلید این بوده که محل قرار گیری نت ها همانند نت های بیس ( کلید فا) بوده اند با این تفاوت که دو اکتاو بالاتر قرار داشته اند. لازم به توضیح است که در درس هارمونی به نام نت ها در کلید های مختلف می پردازیم.
کلید دوم کلید سل است که متداول ترین کلید برای نوشتن قطعات موسیقی به شمار می رود. این کلید بر روی خط دوم واقع شده و نت سل نیز بر روی این خط واقع می شود. این کلید را کلید تریبل نیز می نامند. چون امروزه تنها همین کلید سل متداول است، بنابراین کلید سل و کلید تریبل مترادف حساب می گردند. همچنین سابقا نیز این کلید به عنوان "کلید ویولن" نامیده می شده است. این کلید برای نوشتن قطعات در سازهای فلوت ، ابوا ، هورن انگلیسی، انواع کلارینت و ساکسیفون ، فلوت کیسه ای ، یوفونیوم ، باریتون، ترومپت ، گیتار ، ویبرافون ، زیکرافون و بسیاری از سازهای دیگر کاربرد دارد که در درس سازشناسی به طور تخصصی مورد بررسی خواهد گرفت. نت هایی که در این کلید بر روی خطوط حامل قرار می گیرند از می اکتاو 4 ام شروع شده و به فای اکتاو پنجم ختم می شود.
در آخر این درس هم مطابق درس قبل درس را با غزلی از غزلیات حافظ پایان می بریم و آن را در حد امکان تفصیر می کنیم:
دوش از مسجد سوی میخانه آمد پیر ما چیست یاران طریقت بعد از این تدبیر ما
ما مریدان روی سوی قبله چون آریم چون روی سوی خانه خمار دارد پیر ما
در خرابات طریقت ما به هم منزل شویم کاین چنین رفته‌ست در عهد ازل تقدیر ما
عقل اگر داند که دل دربند زلفش چون خوش است عاقلان دیوانه گردند از پی زنجیر ما
روی خوبت آیتی از لطف بر ما کشف کرد زان زمان جز لطف و خوبی نیست در تفسیر ما
با دل سنگینت آیا هیچ درگیرد شبی آه آتشناک و سوز سینه شبگیر ما
تیر آه ما ز گردون بگذرد حافظ خموش رحم کن بر جان خود پرهیز کن از تیر ما
در بیت اول حافظ می گوید دیشب پیر مسجد به سوی شرابکده آمد و حافظ ار همراهانش می پرسد که اکنون که این اتفاق افتاده و امام مسجد ساکن میخانه شده ، تدبیر و روش ما چیست
در بیت دوم می گوید : ما که از میخانه به حقیقت و خدا پرستی زسیده ایم حالا این پیر مسجد رو به میخانه آورده است
در بیت سوم می گوید : در راه رسیدن به حقیقت، ما صوفیان و دیگر خدا پرستان همه در یک مسیر حرکت می کنیم و از روز نخست آفرینش نیز چنین روشی بوده است.
در بیت چهارم حافظ منطق عقلی فلاسفه را مورد اشاره قرار می دهد و می گوید که اگر عقل انسان بداند که به وسیله دل می توان به چه حس و حالی از کشف حقیقت دست یافت، همه عاقلان و فلاسفه مانند ما صوفیان دیوانه می شدند.
در بیت پنجم حافظ از لطف و خوبرویی پروردگار به عنوان راه گشای مسیر صوفیان یاد می کند و می گوید که خوشرویی لطف از ارکان تصوف است.
در بیت ششم حافظ به اهل مسجد رو کرده و می گوید آیا شما نیز در دل هایتان آه ۀآتشناک و سوز سینه ما صوفیان را حس می کنید؟
در بیت آخر حافظ بر خودش نهیب می زند و می گوید که آه نکش زیرا آه تو از روزگار گذشته و ملکوت خداوندی می رسد پس بر جان خود و دیگران رحم کن و آه خود را در دل خود نگه دار
در درس بعدی در مورد کلید های دو صحبت خواهیم کرد. لینک درس گذشته را در زیر می گذارم:
http://persianist.blogspot.com/2009/10/blog-post_23.html
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر