۱۳۸۹ اردیبهشت ۳۰, پنجشنبه

مروری بر آلبوم آکوارد دیاری- کاری از گروه ممنحصر به فرد اهورا



آلبوم آکوارد دیاری یا روزنوشت های ناهنجار از گروه آلترناتیو اهورا، آلبومی است که برای مخاطب انگلیسی زبان و علاقه مند به سبک راک مستقل (ایندی راک) تهیه شده است. آلبوم هایی که در این گروه بندی طبقه بندی می شوند اغلب اهداف و نگرش های متفاوت تهیه کنندگان آن را به نمایش می گذارند. برخی از آنان بر کلام تکیه می کنند، برخی بر موسیقی تاکید می نمایند و برخی هم رویه ای بینابین را بر می گزینند. بنابر شیوه نگرش گروه به موسیقی و کلام، میکس و تناسب بلندی کلام و آهنگ نیز تغییر می کند به طوری که گروهی که تاکید اصلی آن بر روی موسیقی است، از کلام به عنوان یک "ساز" در همراهی با سازهای دیگر استفاده می کند و گروهی که تاکید آن بر آواز است، موسیقی را در همراهی با آن به کار میگیرد. چنین تیزبینی ای در آلبوم گروه اهورا دیده شده. در روزنوشت های ناهنجار اهورا، موسیقی بر آواز غلبه دارد. موسیقی آلبوم، موسیقی آلدرناتیوی خاکستری رنگی است که از روزهای افسردگی می خواند و گاه با تغییرات ریتمیک در خود تنوع ایجاد می کند.
شاید آنچه بیش از همه چیز در این آلبوم شاخص و متنوع به نظر برسد، تغییرات ملودیک و ریتمیک است که برخلاف تصور شنونده فضا و تم آهنگ را عوض می کنند. نمونه بارز این تغییر را می توان در آهنگ شماره پنج این آلبوم که با نام کلوسر نام گذاری شده مشاهده کرد که ترکیبی از سه تم متفاوت است. ابتدا تم غالب آلبوم که همان تم خاکستری رنگ افسرده است شروع می شود سپس، با تغییری ناگهانی، هیجان ناشی از انزجار بر آن غالب می شود و تغییر ریتمیک موسیقی نیز بر آن می افزاید تا با ریتمی تند و شلوغ و پرتنش بار دیگر تم آهنگ تغییر کند و به تم اولیه برسد. تغییرات این چنینی در جا به جای آلبوم روزنوشت های نا هنجار گروه اهورا دیده می شود که این ویژگی باعث شده که تابوی کسل کنندگی آلبوم های با این تم شکسته شده و شنونده با تغییر ساختار آهنگ ها احساس خستگی نکند.
از دیگر ویژگی های بارز این آلبوم تنوع در ساختار آهنگ ها و در عین حال پیوستگی آنهاست. در این آلبوم فضاهایی از موسیقی جاز، الکترونیک، موسیقی آمریکای لاتین و حتی تم هایی از موسیقی شرقی دیده می شود که در غالب یک اثر راک مستقل سازماندهی شده است. به طور مثال در ترک ششم آلبوم به نام دریزل نایت ( سلحشور غمگین) از تکنیک های موسیقی الکترونیک به عنوان جلوه ای تازه برای موسیقی راک استفاده شده. شاید در بسیاری از ترک های این آلبوم این تنوع به چشم بخورد. تنها در ترک دوم این آلبوم به نام آن اَتِندِد ( شرکت نکرده) است که تنظیم جامدی از موسیقی متال به چشم می خورد. سازبندی این آلبوم هم منحصر به فرد است. برخلاف البوم های دیگر سبک راک که منحصرا بر مبنای هنرنمایی ساز گیتار بسته شده اند. ترکیب همگون و موازی سازها در البوم گروه اهورا شنونده را تحت تاثیر قرار می دهد. علاوه بر گیتار، در بسیاری از قطعات پیانو نقش اصلی را دارد. همچنین در این آلبوم از ساکسیفون و سازهای الکترونیک در ترکیب بندی قطعات استفاده شده است که این آلبوم را از یک آلبوم صرفا جامد راک به یک آلبوم راک انعطاف پذیر و ملایم تبدیل کرده است.
یکی دیگر از عواملی که در تلطیف و انعطاف پذیری قطعات نقش داشته است، وکال آوازی و ملایم آن است که به بهترین نحو ممکن توسط اشکان هداوند اجرا شده است. هرچند که آلبوم روزنوشت های ناهنجار آلبومی موسیقی محور است اما کلام مانند یک ساز آوایی در ساختار سازی این آلبوم نقش اساسی ای را ایفا می کند. شعر این آلبوم شعری کنایه آمیز و استعاری است که نماد سازی نیز در آن دیده می شود. شاید بتوان گفت جان مایه شعری این آلبوم بیان سردی از رابطه های عاشقانه است که به خصوص به لحظات پس از هجران می پردازد. در انتها شاید بتوان آلبوم روزنوشت های نا هنجار را نزدیک ترین البوم موسیقی ایرانی به استاندارد های جهانی موسیقی دانست

۱۳۸۹ اردیبهشت ۱۷, جمعه

از کاپشن رقی تا مصطفی - نگاهی‌ به آلبوم جدید عبدی و گروه ماد - کخئو کلخت



عبدی بهروان برای کسانی که سیر موسیقی متفاوت ایران را دنبال می کنند، نامی آشناست. آلبوم شلمرود، اولین آلبوم او بود و اینک کخئو کلخت تجربه ای متفاوت از اوست. آلبومی که از رقی شروع می شود و به مصطفی ختم، تا یادآور آلبوم دوم منتشر نشده او باشد؛ مصطفی و رقی. شعر عامیانه و پازل گونه این آلبوم هم ساده است هم سنگین؛ ساده است از آنجا که هر تکه این پازل مانند تصویری است که در ذهن نقش می بندد و سنگین است از آن جهت که کنار گذاشتن قطعات این پازل برای رسیدن به تصویر نهایی آسان نیست. این پارادوکس برای کسانی که در حل کردن جدول کلمات متقاطع تبحر ندارند، ممکن است گیجی بیافریند.
آلبوم جدید عبدی و دوستانش، گروه ماد، دارای دو تم اصلی است. تم اول، برداشتی اجتماعی دارد که می توان از آن به سگ کشی های یک "شهر بیچاره" تعبیر نمود. فراز این تم در آهنگ رقی است؛ جایی که شنیده های نه چندان کودکانه کودکی خردسال، با واقعیت این شهر بیچاره پیوند می خورد تا "کاپشن رقی" اولین سکانس تکمیلی این پازل باشد. زاویه باز دوربین کخئو کلخت در دو آهنگ بعدی،" زدیم به خونش" و "این"، بسته تر می شود تا تصاویر، کلوز آپ های بسته ای باشند از روایت هایی مقدّس نشان داده شده. تلفیق ملودی های شمال خراسان با سبک راک خوانی خواننده و تصاویر صحنه های رقت آوری که با ریسمان های مقدس به آسمان دوخته شده اند، ارتباطی را می آفرینند که زیبایی این دو آهنگ را دوچندان می نماید. مانند تابلوی کوبیسمی است که رئالیسم را به تصویر می کشد و آن را به سورئالیسم پیوند می دهد. "پسر عموجان" روایتی اجتماعی- خانوادگی ای از این پیوند است است. "نهنگ خام"، هشداری است به آنچه می کنیم و می بینیم ولی توجیه اش می نماییم. تم دوم آلبوم کخئو کلخت، در نیمه دوم آلبوم شروع شده و در "سوگ" به اوج می رسد. این تم پشت صحنه زندگی انسان هایی است که بازیگر نیمه اول این نمایش بوده اند. نگاهی است به درون زندگی ساکنین این شهر؛ پادشاهانی که اغلب بر الاغی سوارند. "گپ"، اتوبیوگرافی یکی از این پادشاهان است که به مخاطب کمک می کند قطعات این پازل را سریع تر بچیند. "مصطفی" پرده آخر این نمایش است. پرده ای که با آرامش، افسردگی و یاد گذشته شروع می شود و در نقطه مقابل پایان می پذیرد. حسرت هایی که با اختتامیه جنجالی این آلبوم جبران می شوند.
از بعد موسیقایی نیز، این آلبوم شباهت کم نظیری به کلامش دارد. تم های مختلفی که در طول این 40 دقیقه می شنوید شما را گاه به یاد نواحی شمال خراسان می اندازد و گاه فضای سازهای بادی اسکاتلندی را در پیکره ای متمایز برای شما بازسازی می کند. ترکیب مناسب سازدهنی (هارمونیکا) و سورنا و ریتم های فانک گیتار که پس زمینه ای مدرن برای زمینه ای ملودیک از نواحی تاریخی شمال خراسان را فراهم می کند، از زیبایی های موسیقایی این آلبوم است. کلام و آهنگ چنان با هم اتصال یافته اند که گویی خواننده کلمات را مینوازد. هنرمندی علی اکبر بهاری که پیشتر او را با نوازندگی سورنا، قشمه و کمانچه در آلبوم های موسیقی نواحی شناخته بودم، عنصر بنیادین ارزش هنری این آلبوم است که فراز آن را در "پسر عمو جان" شاهد هستیم.
در یک نگاه کلی، آلبوم جدید گروه ماد را باید جزو یکی از پیچیده ترین و ناشنیده ترین آثار موسیقی تاریخ ایران دانست. هم از نظر کلام و هم از نظر موسیقی این آلبوم را می توان در طبقه بندی کمتر استفاده شده " فوق خاص" کلاسه بندی کرد. مطابق اکثر آثار قرار گرقته در این طبقه، شنیدن بار اول این آلبوم شاید تنها به شناختن پیچیدگی های آن بینجامد و برای حل این پازل نیاز به دقت و مداومت شنیداری این آثار می باشد. این آلبوم، هدیه مناسبی است برای کسانی که ساده انگاری را در موسیقی نمی پسندند و موسیقی برای آنان کمی بیشتر از تفنن است. شاید بتوان بارها آن را گوش داد و هر بار قطعات این پازل را در جای دیگری چید و تصویر دگری ساخت اما آنچه مورد یقین است لذتی است که در جستجوی تصاویر گوناگون کخئو کلوخت بدست می آید. لذتی که در آثار دیگر معاصر کمتر می توان یافت

اصل این مقاله را می توانید در مجله زیرزمین بخوانید. http://www.zirzamin.org/?q=node/845