۱۳۸۹ اردیبهشت ۱۷, جمعه

از کاپشن رقی تا مصطفی - نگاهی‌ به آلبوم جدید عبدی و گروه ماد - کخئو کلخت



عبدی بهروان برای کسانی که سیر موسیقی متفاوت ایران را دنبال می کنند، نامی آشناست. آلبوم شلمرود، اولین آلبوم او بود و اینک کخئو کلخت تجربه ای متفاوت از اوست. آلبومی که از رقی شروع می شود و به مصطفی ختم، تا یادآور آلبوم دوم منتشر نشده او باشد؛ مصطفی و رقی. شعر عامیانه و پازل گونه این آلبوم هم ساده است هم سنگین؛ ساده است از آنجا که هر تکه این پازل مانند تصویری است که در ذهن نقش می بندد و سنگین است از آن جهت که کنار گذاشتن قطعات این پازل برای رسیدن به تصویر نهایی آسان نیست. این پارادوکس برای کسانی که در حل کردن جدول کلمات متقاطع تبحر ندارند، ممکن است گیجی بیافریند.
آلبوم جدید عبدی و دوستانش، گروه ماد، دارای دو تم اصلی است. تم اول، برداشتی اجتماعی دارد که می توان از آن به سگ کشی های یک "شهر بیچاره" تعبیر نمود. فراز این تم در آهنگ رقی است؛ جایی که شنیده های نه چندان کودکانه کودکی خردسال، با واقعیت این شهر بیچاره پیوند می خورد تا "کاپشن رقی" اولین سکانس تکمیلی این پازل باشد. زاویه باز دوربین کخئو کلخت در دو آهنگ بعدی،" زدیم به خونش" و "این"، بسته تر می شود تا تصاویر، کلوز آپ های بسته ای باشند از روایت هایی مقدّس نشان داده شده. تلفیق ملودی های شمال خراسان با سبک راک خوانی خواننده و تصاویر صحنه های رقت آوری که با ریسمان های مقدس به آسمان دوخته شده اند، ارتباطی را می آفرینند که زیبایی این دو آهنگ را دوچندان می نماید. مانند تابلوی کوبیسمی است که رئالیسم را به تصویر می کشد و آن را به سورئالیسم پیوند می دهد. "پسر عموجان" روایتی اجتماعی- خانوادگی ای از این پیوند است است. "نهنگ خام"، هشداری است به آنچه می کنیم و می بینیم ولی توجیه اش می نماییم. تم دوم آلبوم کخئو کلخت، در نیمه دوم آلبوم شروع شده و در "سوگ" به اوج می رسد. این تم پشت صحنه زندگی انسان هایی است که بازیگر نیمه اول این نمایش بوده اند. نگاهی است به درون زندگی ساکنین این شهر؛ پادشاهانی که اغلب بر الاغی سوارند. "گپ"، اتوبیوگرافی یکی از این پادشاهان است که به مخاطب کمک می کند قطعات این پازل را سریع تر بچیند. "مصطفی" پرده آخر این نمایش است. پرده ای که با آرامش، افسردگی و یاد گذشته شروع می شود و در نقطه مقابل پایان می پذیرد. حسرت هایی که با اختتامیه جنجالی این آلبوم جبران می شوند.
از بعد موسیقایی نیز، این آلبوم شباهت کم نظیری به کلامش دارد. تم های مختلفی که در طول این 40 دقیقه می شنوید شما را گاه به یاد نواحی شمال خراسان می اندازد و گاه فضای سازهای بادی اسکاتلندی را در پیکره ای متمایز برای شما بازسازی می کند. ترکیب مناسب سازدهنی (هارمونیکا) و سورنا و ریتم های فانک گیتار که پس زمینه ای مدرن برای زمینه ای ملودیک از نواحی تاریخی شمال خراسان را فراهم می کند، از زیبایی های موسیقایی این آلبوم است. کلام و آهنگ چنان با هم اتصال یافته اند که گویی خواننده کلمات را مینوازد. هنرمندی علی اکبر بهاری که پیشتر او را با نوازندگی سورنا، قشمه و کمانچه در آلبوم های موسیقی نواحی شناخته بودم، عنصر بنیادین ارزش هنری این آلبوم است که فراز آن را در "پسر عمو جان" شاهد هستیم.
در یک نگاه کلی، آلبوم جدید گروه ماد را باید جزو یکی از پیچیده ترین و ناشنیده ترین آثار موسیقی تاریخ ایران دانست. هم از نظر کلام و هم از نظر موسیقی این آلبوم را می توان در طبقه بندی کمتر استفاده شده " فوق خاص" کلاسه بندی کرد. مطابق اکثر آثار قرار گرقته در این طبقه، شنیدن بار اول این آلبوم شاید تنها به شناختن پیچیدگی های آن بینجامد و برای حل این پازل نیاز به دقت و مداومت شنیداری این آثار می باشد. این آلبوم، هدیه مناسبی است برای کسانی که ساده انگاری را در موسیقی نمی پسندند و موسیقی برای آنان کمی بیشتر از تفنن است. شاید بتوان بارها آن را گوش داد و هر بار قطعات این پازل را در جای دیگری چید و تصویر دگری ساخت اما آنچه مورد یقین است لذتی است که در جستجوی تصاویر گوناگون کخئو کلوخت بدست می آید. لذتی که در آثار دیگر معاصر کمتر می توان یافت

اصل این مقاله را می توانید در مجله زیرزمین بخوانید. http://www.zirzamin.org/?q=node/845

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر